Viêm tai giữa ở người lớn bao lâu thì khỏi? Lời khuyên từ chuyên gia

Viêm tai giữa ở người lớn là một tình trạng thường gặp, gây ra cảm giác đau nhức, ảnh hưởng đến khả năng nghe và chất lượng sinh hoạt hằng ngày. Không ít người đặt câu hỏi: bệnh sẽ kéo dài trong bao lâu và liệu có thể tự xử trí tại nhà được không? Trên thực tế, mức độ nghiêm trọng và thời gian tiến triển của viêm tai giữa phụ thuộc vào nguyên nhân cũng như cách điều trị. Vậy đâu là phương pháp phù hợp giúp rút ngắn quá trình hồi phục? Hãy cùng Heka tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.

1. Sự khác biệt giữa viêm tai giữa ở người lớn và trẻ em

1.1 Viêm tai giữa là gì?
Viêm tai giữa ở người lớn là tình trạng viêm nhiễm trong khoang tai giữa, gây đau tai, giảm thính lực và có thể dẫn đến biến chứng.

Bệnh thường gặp hơn ở trẻ nhỏ do cấu trúc tai chưa hoàn thiện, nhưng người trưởng thành vẫn có nguy cơ. Điểm khác biệt là triệu chứng ở người lớn thường kín đáo, khiến nhiều trường hợp chậm trễ trong điều trị.

1.2 Nguyên nhân
Nguyên nhân chính là nhiễm khuẩn hoặc virus, thường xuất hiện sau cảm lạnh, viêm xoang hay viêm mũi họng. Ngoài ra, dị ứng, thay đổi áp suất khi đi máy bay, khói thuốc lá, trào ngược dạ dày thực quản hoặc hệ miễn dịch suy yếu cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

1.3 Hình ảnh lâm sàng

Bác sĩ có thể ghi nhận màng nhĩ đỏ, phồng, có dịch hoặc mủ phía sau. Trường hợp nặng có thể thấy thủng màng nhĩ và chảy dịch tai. Nội soi tai và đo nhĩ lượng giúp đánh giá chính xác hơn.

1.4  Khác biệt giữa người lớn và trẻ em
Ở trẻ nhỏ, vòi nhĩ ngắn và nằm ngang nên dễ tái phát. Người lớn có cấu trúc tai hoàn chỉnh hơn, nhưng khi viêm thường kéo dài và dễ chuyển mạn tính. Triệu chứng cũng không rầm rộ như ở trẻ: trong khi trẻ thường sốt cao, quấy khóc, chảy mủ tai rõ rệt, thì người lớn có thể chỉ đau tai âm ỉ, ù tai hoặc nghe kém nhẹ. Điều này dễ dẫn đến chủ quan, làm tăng nguy cơ biến chứng như thủng màng nhĩ, viêm xương chũm hay mất thính lực.

👉 Nhận biết sớm và điều trị đúng cách ở cả người lớn lẫn trẻ em là yếu tố quan trọng để bảo vệ sức khỏe thính giác lâu dài.

2. Viêm tai giữa ở người lớn bao lâu thì khỏi?

Thời gian hồi phục phụ thuộc vào thể bệnh, nguyên nhân và mức độ tổn thương. Các nghiên cứu y khoa và khuyến cáo quốc tế cho thấy:

2.1. Viêm tai giữa cấp tính (Acute Otitis Media – AOM)

• Đây là thể bệnh thường gặp nhất, thường do nhiễm khuẩn hoặc virus.

• Thời gian hồi phục:

  • Nhiễm do virus: đa số tự khỏi sau 3–7 ngày, trong đó nhiều trường hợp cải thiện sau 3–5 ngày.

  • Nhiễm do vi khuẩn: có thể kéo dài hơn, nhưng nếu điều trị kháng sinh đúng chỉ định, triệu chứng thường giảm trong 24–48 giờ, hồi phục hoàn toàn sau 7–14 ngày.

• Nếu không điều trị, một số trường hợp có thể tự khỏi trong vòng 1–2 tuần, tuy nhiên nguy cơ biến chứng cao hơn.

👉 Như vậy, ở thể cấp tính, đa số bệnh nhân sẽ khỏi trong vòng tối đa 2 tuần.

2.2. Viêm tai giữa ứ dịch (Otitis Media with Effusion – OME)

• Đặc trưng bởi hiện tượng dịch tồn đọng trong hốc tai giữa mà không có triệu chứng nhiễm trùng rõ ràng.

Viêm tai giữa ở người lớn có dịch tiết gây tình trạng sưng viêm kèm theo chất lỏng tồn đọng phía sau màng nhĩ

• Thời gian hồi phục:

  • Thể cấp: đa số tự hết dịch trong 4–6 tuần.

  • Một số tài liệu ghi nhận, dịch tai có thể mất đi sau 10–20 ngày nếu không có bội nhiễm.

• Nếu tình trạng kéo dài trên 3 tháng, được gọi là viêm tai giữa ứ dịch mạn tính. Lúc này, khả năng tự khỏi thấp, có thể cần can thiệp y khoa như dẫn lưu dịch hoặc đặt ống thông khí.

👉 Với OME, bệnh có thể kéo dài hơn so với thể cấp tính, trung bình từ 3–6 tuần.

2.3. Viêm tai giữa mạn tính, thủng màng nhĩ

• Nếu tình trạng viêm kéo dài, tái phát nhiều lần, hoặc gây thủng màng nhĩ, bệnh được xếp vào nhóm mạn tính.

• Màng nhĩ thủng nhỏ đôi khi tự lành trong vòng 6 tuần.

• Tuy nhiên, các trường hợp viêm tai giữa mạn thường không tự khỏi, cần điều trị y tế, đôi khi phải can thiệp phẫu thuật vá màng nhĩ hoặc loại bỏ ổ viêm.

👉 Với mạn tính, bệnh có thể tồn tại nhiều tháng hoặc nhiều năm nếu không được xử lý triệt để.

2.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến thời gian hồi phục

• Nguyên nhân gây bệnh: Virus thường tự khỏi nhanh hơn vi khuẩn.

• Sức đề kháng của bệnh nhân: Người lớn khỏe mạnh, không bệnh nền thường hồi phục nhanh hơn.

• Tuân thủ điều trị: Dùng thuốc đúng, đủ liều, đúng thời gian sẽ rút ngắn quá trình hồi phục.

• Biến chứng: Nếu có thủng màng nhĩ, viêm xương chũm hoặc lan sang não, thời gian điều trị sẽ kéo dài đáng kể.

3. Viêm tai giữa có tự chữa tại nhà được không?

Đây là thắc mắc phổ biến. Câu trả lời là: chỉ một số trường hợp nhẹ có thể tự theo dõi và chăm sóc tại nhà trong thời gian ngắn, nhưng không thể thay thế hoàn toàn việc thăm khám y tế.

3.1. Trường hợp có thể theo dõi tại nhà

• Viêm tai giữa cấp nhẹ, không sốt cao, không chảy mủ.

• Người bệnh chỉ đau tai nhẹ, ù tai, cảm giác nặng tai.

• Triệu chứng xuất hiện dưới 48 giờ, chưa gây suy giảm thính lực rõ rệt.

👉 Trong những tình huống này, bệnh nhân có thể chăm sóc tại nhà 2–3 ngày kết hợp theo dõi sát.

3.2. Các biện pháp hỗ trợ tại nhà

• Giảm đau, hạ sốt: Dùng paracetamol hoặc ibuprofen theo hướng dẫn.

• Chườm ấm: Đặt khăn ấm lên vùng tai đau 15–20 phút, 2–3 lần/ngày để giảm khó chịu.

• Giữ tai khô sạch: Không để nước, dầu gội, xà phòng vào tai.

• Không ngoáy tai: Tránh dùng tăm bông hoặc vật cứng đưa vào tai.

• Ngủ kê cao gối: Giúp dịch tai thoát ra dễ hơn, giảm áp lực tai giữa.

• Bổ sung dinh dưỡng, uống đủ nước: Tăng sức đề kháng, hỗ trợ quá trình lành bệnh.

3.3. Khi nào cần đi khám ngay?

• Triệu chứng không cải thiện sau 2–3 ngày tự chăm sóc.

• Đau tai dữ dội, chảy mủ, dịch có lẫn máu.

• Sốt cao trên 38,5°C, đau đầu nhiều, chóng mặt.

• Giảm hoặc mất thính lực rõ rệt.

• Người có bệnh nền như tiểu đường, suy giảm miễn dịch.

👉 Những trường hợp này tuyệt đối không nên trì hoãn, vì viêm tai giữa có thể gây biến chứng nguy hiểm như: viêm xương chũm, thủng màng nhĩ, viêm màng não, áp xe não.

4. So sánh thời gian hồi phục theo thể bệnh

5. Lời khuyên từ chuyên gia

• Không tự ý dùng kháng sinh: Viêm tai giữa do virus chiếm tỷ lệ cao, dùng kháng sinh bừa bãi gây kháng thuốc.

• Không trì hoãn thăm khám: Nếu triệu chứng không cải thiện sau 2–3 ngày, hãy đến cơ sở y tế.

• Điều trị triệt để: Tuân thủ đúng chỉ định của bác sĩ để tránh chuyển thành mạn tính.

• Tái khám: Sau khi điều trị, nên tái khám để kiểm tra tình trạng tai giữa và thính lực.

6. Kết luận

• Viêm tai giữa ở người lớn có thể khỏi trong 3–7 ngày nếu do virus, hoặc 7–14 ngày nếu dùng kháng sinh theo chỉ định.

• Trường hợp viêm tai giữa ứ dịch có thể kéo dài 4–6 tuần, còn mạn tính hoặc thủng màng nhĩ thường không tự khỏi.

• Người bệnh có thể tự chăm sóc tại nhà trong giai đoạn đầu nhẹ, nhưng phải theo dõi sát và đi khám ngay nếu triệu chứng nặng lên hoặc không cải thiện sau 2–3 ngày.

👉 Việc điều trị sớm và đúng cách sẽ giúp bệnh nhân hồi phục nhanh chóng, ngăn ngừa biến chứng, bảo vệ thính lực.

_______________