Làm sao để hạn chế VIÊM MŨI XOANG khi thay đổi thời tiết ? 5 cách phòng tránh đơn giản

Thời tiết chuyển mùa hoặc thay đổi đột ngột từ nắng sang mưa, từ khô sang ẩm thường gây nhiều ảnh hưởng đến hệ hô hấp. Với những người có cơ địa nhạy cảm hoặc tiền sử bệnh xoang, đây là thời điểm bệnh viêm mũi xoang dễ tái phát hoặc trở nên trầm trọng hơn.

Bài viết dưới đây, HEKA sẽ chia sẻ những cách hiệu quả giúp bạn bảo vệ mũi xoang, hạn chế nguy cơ viêm xoang khi thời tiết thay đổi, từ thói quen sinh hoạt hằng ngày đến chế độ chăm sóc sức khỏe.

1. Tránh để cơ thể bị ngấm nước mưa – Bảo vệ mũi xoang khỏi nguy cơ nhiễm lạnh

Mưa bất chợt vào mùa hè hay giai đoạn giao mùa là “kẻ thù” số một của hệ hô hấp, đặc biệt với người có cơ địa dễ viêm xoang . Khi cơ thể bị dính mưa, nhiệt độ giảm đột ngột khiến hệ miễn dịch suy yếu, tạo điều kiện cho virus và vi khuẩn xâm nhập, gây viêm mũi xoang tái phát hoặc nặng hơn.

Hướng dẫn phòng tránh ngấm mưa hiệu quả:

• Chuẩn bị đầy đủ vật dụng che mưa: Luôn mang theo áo mưa, ô hoặc mũ trùm để hạn chế tối đa nước mưa tiếp xúc trực tiếp với cơ thể, đặc biệt vùng đầu và mũi họng.

• Thay quần áo ngay sau khi dính mưa: Không để cơ thể mặc đồ ướt quá lâu vì hơi ẩm làm giảm nhiệt độ cơ thể, khiến mạch máu ở đường hô hấp co lại, dễ dẫn đến cảm lạnh và viêm xoang.

• Giữ ấm cơ thể đúng cách: Sau khi đi mưa về, tắm nhanh bằng nước ấm để làm sạch vi khuẩn, lau khô toàn bộ cơ thể và sấy khô tóc.

• Bổ sung đồ uống ấm: Uống một cốc trà gừng hoặc nước ấm giúp cân bằng thân nhiệt, hỗ trợ lưu thông máu và làm dịu niêm mạc mũi xoang.

Việc duy trì những thói quen này sẽ giúp cơ thể thích nghi tốt hơn với thay đổi thời tiết và giảm nguy cơ bùng phát viêm xoang.

2. Hạn chế tiếp xúc với khói bụi và ô nhiễm – Ngăn ngừa kích ứng niêm mạc xoang

Khói bụi, khí thải từ phương tiện giao thông và ô nhiễm không khí đô thị là tác nhân hàng đầu gây kích ứng niêm mạc mũi xoang. Các hạt bụi mịn (PM2.5, PM10) dễ dàng xâm nhập sâu vào đường hô hấp, làm tổn thương lớp nhầy bảo vệ, gây viêm và khiến bệnh viêm xoang dễ tái phát. Người thường xuyên tiếp xúc với môi trường ô nhiễm còn có nguy cơ mắc viêm xoang dị ứng kéo dài.

Biện pháp bảo vệ mũi xoang trước khói bụi và ô nhiễm:

• Đeo khẩu trang đạt chuẩn: Sử dụng khẩu trang y tế hoặc khẩu trang chuyên dụng có khả năng lọc bụi mịn PM2.5, đảm bảo che kín mũi và miệng để hạn chế hít phải bụi và vi khuẩn.

• Ưu tiên khẩu trang nhiều lớp, kháng khuẩn: Giúp lọc không khí hiệu quả hơn, đặc biệt khi di chuyển trên đường đông phương tiện hoặc khu vực công trường, nhà máy.

• Hạn chế đến nơi có mức độ ô nhiễm cao: Tránh đi ra ngoài vào giờ cao điểm hoặc khu vực gần công trường, bãi rác, khu công nghiệp.

• Vệ sinh mũi sau khi ra ngoài: Sử dụng dung dịch nước muối sinh lý để rửa sạch bụi bẩn và tác nhân gây viêm bám trên niêm mạc mũi, giảm nguy cơ kích ứng và nhiễm trùng.

• Dùng máy lọc không khí tại nhà: Giúp lọc bụi, vi khuẩn và các chất gây dị ứng trong môi trường sống, tạo không gian trong lành hơn cho hệ hô hấp.

Việc chủ động bảo vệ đường hô hấp không chỉ giảm nguy cơ tái phát viêm xoang mà còn giúp phòng tránh các bệnh lý khác như viêm họng, hen suyễn, viêm phế quản.

3. Không sử dụng điều hòa ngay sau khi đi mưa – Tránh sốc nhiệt gây viêm xoang

Sau khi đi ngoài trời mưa về, cơ thể đang trong trạng thái ẩm ướt và nhiệt độ giảm xuống thấp. Nếu ngay lập tức bước vào phòng điều hòa lạnh, sự thay đổi nhiệt độ đột ngột sẽ gây “sốc nhiệt”. Hiện tượng này khiến mạch máu ở vùng mũi và họng co lại nhanh chóng, làm giảm khả năng đề kháng của niêm mạc, dễ dẫn đến viêm mũi xoang và các bệnh đường hô hấp khác.

Cách xử lý an toàn sau khi đi mưa:

• Thay quần áo và lau khô cơ thể: Ngay khi về nhà, hãy thay bỏ quần áo ướt và sử dụng khăn mềm để lau khô toàn bộ cơ thể, đặc biệt là vùng tóc và cổ.

• Tắm nước ấm để ổn định thân nhiệt: Việc tắm nhanh bằng nước ấm giúp loại bỏ bụi bẩn, vi khuẩn bám trên da, đồng thời làm giãn mạch máu, giúp cơ thể dễ dàng thích nghi với nhiệt độ môi trường trong nhà.

• Uống đồ ấm để làm ấm cơ thể từ bên trong: Một tách trà gừng hoặc nước ấm sẽ hỗ trợ lưu thông máu, làm dịu niêm mạc mũi họng, giảm nguy cơ nhiễm lạnh và viêm xoang.

• Điều chỉnh nhiệt độ điều hòa hợp lý: Khi đã khô ráo, nếu sử dụng điều hòa, hãy cài đặt nhiệt độ không chênh lệch quá 7°C so với nhiệt độ bên ngoài. Điều này giúp hạn chế sự thay đổi nhiệt độ đột ngột và bảo vệ hệ hô hấp.

• Tăng độ ẩm trong phòng điều hòa: Sử dụng máy tạo ẩm hoặc đặt một chậu nước trong phòng để tránh làm khô niêm mạc mũi, giúp mũi xoang khỏe mạnh hơn.

Thực hiện đúng các bước trên sẽ giúp bạn tránh được tình trạng sốc nhiệt và bảo vệ mũi xoang khỏi các tác nhân gây viêm khi sử dụng điều hòa sau khi đi mưa.

4. Uống đủ nước và tăng cường sức đề kháng – Bảo vệ mũi xoang từ bên trong

Một cơ thể được cung cấp đủ nước và có hệ miễn dịch khỏe mạnh sẽ giúp niêm mạc mũi xoang duy trì độ ẩm tự nhiên, hoạt động tốt hơn và chống lại sự xâm nhập của vi khuẩn, virus. Ngược lại, khi cơ thể thiếu nước, niêm mạc dễ bị khô, giảm khả năng lọc bụi bẩn và dẫn đến kích ứng, viêm nhiễm đường hô hấp.

Khuyến nghị chăm sóc sức khỏe mũi xoang:

• Uống đủ nước mỗi ngày: Đảm bảo bổ sung từ 1,5 – 2 lít nước lọc/ngày để duy trì độ ẩm cho niêm mạc mũi họng và hỗ trợ quá trình đào thải độc tố ra khỏi cơ thể.

• Tăng cường thực phẩm giàu vitamin C: Các loại trái cây như cam, bưởi, kiwi, dâu tây, hoặc rau xanh giàu vitamin C giúp tăng cường hệ miễn dịch, hỗ trợ cơ thể chống lại các tác nhân gây viêm xoang.

• Hạn chế đồ lạnh và nước đá: Thức ăn và đồ uống lạnh khiến niêm mạc mũi họng dễ bị kích ứng, giảm khả năng chống lại vi khuẩn, làm bệnh viêm xoang dễ tái phát hơn.

• Bổ sung thực phẩm có lợi cho hệ miễn dịch: Sữa chua, men vi sinh, tỏi, gừng và các loại hạt chứa kẽm, selen giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột, tăng sức đề kháng tự nhiên.

• Sử dụng các loại trà thảo mộc: Trà gừng, trà hoa cúc hoặc nước mật ong ấm giúp giữ ấm cơ thể, làm dịu niêm mạc và hỗ trợ phòng tránh viêm xoang hiệu quả.

Duy trì thói quen uống đủ nước kết hợp với chế độ dinh dưỡng lành mạnh không chỉ giúp cơ thể khỏe mạnh hơn mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa và kiểm soát bệnh viêm mũi xoang.

5. Giữ môi trường sống khô ráo và sạch sẽ 

Mùa mưa và thời tiết ẩm ướt khiến độ ẩm trong không khí tăng cao, tạo điều kiện thuận lợi cho nấm mốc, vi khuẩn và bụi mịn phát triển. Đây là những yếu tố phổ biến gây viêm xoang dị ứng và làm tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn, đặc biệt ở những người có cơ địa nhạy cảm. Việc duy trì không gian sống khô ráo, sạch sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe mũi xoang.

Cách duy trì môi trường sống lành mạnh, hạn chế viêm xoang:

• Sử dụng máy hút ẩm và quạt thông gió: Máy hút ẩm giúp kiểm soát độ ẩm trong nhà, đặc biệt trong những ngày mưa kéo dài. Bật quạt thông gió thường xuyên giúp lưu thông không khí, ngăn ngừa tình trạng ẩm mốc.

• Vệ sinh nhà cửa định kỳ: Thường xuyên lau chùi sàn nhà, rèm cửa, ga gối, thảm và điều hòa để loại bỏ bụi bẩn, vi khuẩn và nấm mốc tích tụ. Việc vệ sinh bộ lọc điều hòa ít nhất mỗi 1–2 tháng sẽ giúp giảm nguy cơ phát tán vi khuẩn gây hại cho đường hô hấp.

• Phơi chăn màn dưới ánh nắng mặt trời: Tia UV tự nhiên có tác dụng diệt khuẩn, tiêu diệt nấm mốc hiệu quả, đồng thời giúp chăn ga luôn khô ráo và sạch sẽ.

• Đảm bảo thông gió hợp lý: Mở cửa sổ hoặc sử dụng quạt thông gió để không khí trong phòng được lưu thông, tránh tình trạng bí bách, ẩm thấp – yếu tố thuận lợi cho vi khuẩn và nấm phát triển.

• Dùng máy lọc không khí: Với những khu vực đô thị hoặc nhà gần công trình xây dựng, máy lọc không khí sẽ giúp loại bỏ bụi mịn, khói và các chất gây dị ứng, góp phần bảo vệ mũi xoang tốt hơn.

Duy trì không gian sống sạch sẽ, thoáng mát và kiểm soát độ ẩm hợp lý sẽ giúp hạn chế tối đa nguy cơ tái phát bệnh viêm xoang, đồng thời hỗ trợ quá trình hồi phục cho người đang điều trị bệnh.

6. Khi nào cần gặp bác sĩ chuyên khoa Tai Mũi Họng?

Mặc dù áp dụng các biện pháp phòng ngừa, vẫn có những trường hợp viêm xoang tái phát hoặc kéo dài, gây ảnh hưởng đến cuộc sống. Bạn nên đến cơ sở y tế để được khám và điều trị khi có các dấu hiệu:

• Nghẹt mũi kéo dài, khó thở.

• Chảy dịch mũi vàng hoặc xanh, có mùi.

• Đau nhức vùng trán, má, quanh mắt khi thời tiết thay đổi.

• Sốt, mệt mỏi, giảm ngửi vị giác.

Tại Heka, đội ngũ bác sĩ chuyên khoa Tai Mũi Họng giàu kinh nghiệm sẽ thăm khám, nội soi và đưa ra phác đồ điều trị an toàn, hạn chế lạm dụng kháng sinh, giúp người bệnh phục hồi nhanh chóng.