Trong bài viết này, hãy cùng tìm hiểu 7 nguyên nhân gây khàn tiếng thường gặp và cách khắc phục hiệu quả.
Khàn tiếng là gì?
Khàn tiếng là tình trạng thay đổi bất thường của giọng nói, khiến giọng trở nên yếu, rè, khó nghe hoặc mất tiếng hoàn toàn. Đây là biểu hiện phổ biến nhưng thường bị xem nhẹ, trong khi có thể là dấu hiệu cảnh báo nhiều bệnh lý tiềm ẩn.
Có nhiều nguyên nhân gây khàn tiếng, từ những lý do đơn giản như viêm họng đến những vấn đề nghiêm trọng hơn như tổn thương thanh quản hoặc khối u vùng họng. Việc nhận biết chính xác nguyên nhân sẽ giúp việc điều trị trở nên dễ dàng và hiệu quả hơn.
1. Viêm thanh quản cấp – Nguyên nhân hàng đầu gây khàn tiếng
🔍 Nguyên nhân:
Viêm thanh quản là tình trạng dây thanh bị sưng viêm do nhiễm virus, vi khuẩn hoặc kích ứng từ môi trường (khói, bụi, hóa chất). Khi dây thanh bị viêm, chức năng rung để phát âm bị ảnh hưởng, dẫn đến khàn tiếng.
💡 Cách khắc phục:
-
Nghỉ ngơi giọng nói ít nhất 48–72 giờ.
-
Uống nhiều nước ấm, tránh nước lạnh.
-
Sử dụng thuốc giảm viêm, thuốc xịt họng theo chỉ định bác sĩ.
-
Súc miệng bằng nước muối loãng 2–3 lần/ngày.
2. Lạm dụng giọng nói – Hiện tượng phổ biến ở người làm nghề nói nhiều
🔍 Nguyên nhân:
Ca sĩ, giáo viên, MC, nhân viên tổng đài thường xuyên sử dụng giọng nói quá mức, nói to hoặc nói sai kỹ thuật, gây áp lực lớn lên dây thanh.
💡 Cách khắc phục:
-
Hạn chế nói chuyện dài hơi, to tiếng.
-
Dành thời gian nghỉ ngơi giọng sau mỗi 1–2 giờ làm việc.
-
Học kỹ thuật phát âm đúng, luyện hơi thở.
-
Sử dụng máy khuếch đại âm thanh trong giảng dạy (nếu cần).
3. Trào ngược dạ dày thực quản (GERD) – Nguyên nhân âm thầm gây khàn giọng buổi sáng
🔍 Nguyên nhân:
Khi axit dạ dày trào ngược lên họng, nó có thể làm tổn thương dây thanh và lớp niêm mạc họng. Người bị GERD thường có triệu chứng khàn tiếng vào sáng sớm, kèm theo ho khan, ợ nóng, cảm giác nghẹn.
💡 Cách khắc phục:
-
Ăn uống khoa học, hạn chế thức ăn cay, chua, béo.
-
Không ăn tối quá muộn, không nằm ngay sau ăn.
-
Kê cao đầu khi ngủ.
-
Sử dụng thuốc chống trào ngược theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa.
4. Nhiễm lạnh, cảm cúm – Nguyên nhân thường gặp khi thời tiết thay đổi
🔍 Nguyên nhân:
Cảm lạnh khiến cơ thể bị viêm đường hô hấp trên, trong đó có thanh quản. Sự viêm này gây sưng và khô dây thanh, dẫn đến khàn tiếng.
💡 Cách khắc phục:
-
Giữ ấm cơ thể, đặc biệt là vùng cổ.
-
Uống trà gừng, nước chanh mật ong, súp nóng.
-
Nghỉ ngơi đầy đủ.
-
Dùng thuốc cảm lạnh hoặc thuốc kháng viêm nhẹ (theo hướng dẫn).
5. Dị ứng, ô nhiễm môi trường – Kẻ thù âm thầm của thanh quản
🔍 Nguyên nhân:
Phấn hoa, bụi mịn, khí thải, hóa chất công nghiệp là những yếu tố có thể kích thích niêm mạc họng, làm sưng viêm nhẹ và dẫn đến khàn tiếng.
💡 Cách khắc phục:
-
Tránh tiếp xúc với tác nhân dị ứng.
-
Sử dụng máy lọc không khí trong phòng.
-
Đeo khẩu trang khi ra ngoài.
-
Vệ sinh mũi họng thường xuyên với nước muối sinh lý.
6. Hút thuốc lá, uống rượu bia – Thói quen nguy hiểm với thanh quản
🔍 Nguyên nhân:
Khói thuốc chứa hàng nghìn chất độc hại làm tổn thương niêm mạc và dây thanh, dẫn đến viêm mạn tính. Rượu bia làm khô cổ họng, tăng nguy cơ trào ngược axit và suy giảm chức năng thanh quản.
💡 Cách khắc phục:
-
Cai thuốc lá, hạn chế rượu bia.
-
Ăn uống lành mạnh, bổ sung rau xanh, vitamin C.
-
Kiểm tra sức khỏe định kỳ nếu có tiền sử hút thuốc lâu năm.
7. Bệnh lý thanh quản: Polyp, hạt xơ, thậm chí ung thư
🔍 Nguyên nhân:
Khàn tiếng kéo dài trên 2 tuần không cải thiện có thể liên quan đến các bệnh lý thanh quản như:
-
Polyp thanh quản
-
Hạt xơ dây thanh
-
U lành hoặc ác tính ở thanh quản
💡 Cách khắc phục:
-
Thăm khám chuyên khoa Tai – Mũi – Họng.
-
Nội soi thanh quản để chẩn đoán chính xác.
-
Điều trị theo hướng dẫn của bác sĩ: dùng thuốc, phẫu thuật nếu cần thiết.
🔔 Khi nào cần đi khám bác sĩ?
Hãy đến cơ sở y tế khi bạn gặp một trong các dấu hiệu sau:
-
Khàn tiếng kéo dài > 2 tuần không thuyên giảm.
-
Có kèm theo ho ra máu, khó thở, đau họng dữ dội.
-
Có tiền sử hút thuốc lá lâu năm hoặc tiếp xúc môi trường độc hại.
-
Giảm cân không rõ nguyên nhân kèm khàn tiếng.
✅ Cách phòng ngừa khàn tiếng đơn giản mà hiệu quả
-
Uống đủ nước mỗi ngày (1.5–2 lít).
-
Giữ ấm cổ khi thời tiết thay đổi.
-
Không nói to hoặc nói liên tục thời gian dài.
-
Tránh thực phẩm cay, lạnh, kích thích.
- Tăng cường sức đề kháng bằng chế độ ăn uống lành mạnh.
📌 Kết luận: Khàn tiếng là biểu hiện của nhiều tình trạng sức khỏe khác nhau, từ đơn giản đến nghiêm trọng. Việc nhận diện đúng 7 nguyên nhân gây khàn tiếng thường gặp sẽ giúp bạn có hướng điều trị phù hợp và ngăn ngừa tái phát hiệu quả. Đừng chủ quan khi thấy giọng nói thay đổi – đó có thể là tín hiệu mà cơ thể bạn đang lên tiếng!
______________


