Bài viết dưới đây sẽ đi sâu phân tích 7 hành động phổ biến ảnh hưởng xấu đến giọng nói, cùng với những lời khuyên thực tiễn để bạn bảo vệ và chăm sóc giọng nói một cách hiệu quả.
1. Nói quá nhiều hoặc nói liên tục không nghỉ
Đây là thói quen thường gặp ở giáo viên, nhân viên bán hàng, MC, telesales,… Việc sử dụng giọng nói liên tục mà không có thời gian nghỉ khiến dây thanh âm bị mỏi, khô và sưng.
Khi nói liên tục, các cơ quanh thanh quản phải hoạt động không ngừng, dẫn đến tình trạng giọng nói yếu dần, dễ bị khàn tiếng. Nếu tình trạng này kéo dài, bạn có thể gặp phải những tổn thương lâu dài như viêm thanh quản mãn tính.
👉 Giải pháp: Sau mỗi 30–45 phút nói, hãy nghỉ ngơi 5–10 phút để dây thanh có thời gian phục hồi. Có thể kết hợp uống nước ấm hoặc thở nhẹ nhàng để thư giãn cổ họng.
2. Nói to, hét hoặc gào thét
Dù là trong cơn giận dữ hay cổ vũ nhiệt tình, việc la hét gây áp lực cực lớn lên dây thanh âm. Âm lượng cao làm dây thanh phải căng ra đột ngột, gây rạn nứt, sưng tấy hoặc chảy máu nhỏ ở dây thanh – đặc biệt nếu hành vi này diễn ra thường xuyên.
📌 Người làm nghề giáo dục hoặc nghệ thuật thường có nguy cơ cao nếu không được huấn luyện giọng nói đúng cách.
👉 Giải pháp: Học cách điều tiết âm lượng giọng nói, nói rõ ràng và chậm rãi thay vì hét lên để gây sự chú ý. Sử dụng micro trong không gian lớn.
3. Uống quá ít nước hoặc uống nước có gas, caffein
Dây thanh âm hoạt động tốt khi được giữ ẩm đầy đủ. Việc uống ít nước làm cổ họng khô, lớp niêm mạc thanh quản bị thiếu độ ẩm, gây đau rát khi nói.
Nhiều người còn có thói quen uống nước đá, trà đặc, cà phê hoặc nước ngọt có gas, điều này không chỉ gây mất nước mà còn dễ khiến cổ họng bị viêm.
👉 Giải pháp:
-
Uống ít nhất 2 lít nước mỗi ngày, đặc biệt là nước ấm
-
Tránh các thức uống có cồn, caffein hoặc đá lạnh
-
Ăn trái cây, rau xanh để tăng cường độ ẩm tự nhiên cho cơ thể
4. Hút thuốc lá và sử dụng chất kích thích
Khói thuốc chứa hơn 7.000 hóa chất độc hại, trong đó nhiều chất ảnh hưởng trực tiếp đến dây thanh, gây khô cổ, viêm nhiễm và làm biến đổi giọng nói.
Không chỉ người hút chủ động, người hít phải khói thuốc (hút thuốc thụ động) cũng có nguy cơ cao mắc các bệnh về thanh quản, thậm chí ung thư vòm họng hoặc thanh quản.
👉 Giải pháp: Hạn chế tối đa tiếp xúc với khói thuốc, tránh các môi trường có người hút thuốc. Bỏ thuốc lá càng sớm càng tốt nếu bạn đang sử dụng.
5. Thở bằng miệng thay vì bằng mũi
Thở bằng miệng thường xảy ra khi bạn bị nghẹt mũi, viêm xoang hoặc do thói quen. Tuy nhiên, luồng khí đi qua miệng không được làm ấm và làm ẩm như khi qua mũi, dễ gây khô thanh quản.
Việc thở miệng lâu dài cũng khiến cổ họng dễ bị kích ứng, viêm nhiễm, từ đó ảnh hưởng xấu đến âm sắc và độ vang của giọng nói.
👉 Giải pháp:
-
Tập thói quen thở bằng mũi
-
Nếu có vấn đề về hô hấp, nên đi khám để điều trị triệt để
-
Sử dụng máy tạo độ ẩm hoặc xông mũi để hỗ trợ hô hấp tự nhiên
6. Nói khi đang bị viêm họng hoặc mất giọng
Khi đang bị viêm họng, thanh quản sẽ bị sưng và yếu. Việc cố nói chuyện trong thời điểm này sẽ khiến dây thanh bị tổn thương thêm, kéo dài thời gian hồi phục hoặc để lại biến chứng lâu dài như giọng khàn mãi mãi, khó hồi phục hoàn toàn.
👉 Giải pháp:
-
Khi có dấu hiệu viêm họng, cảm cúm, nên nghỉ ngơi và hạn chế nói chuyện
-
Uống nước ấm, súc miệng bằng nước muối và đến bác sĩ nếu tình trạng kéo dài
7. Không khởi động giọng nói trước khi hát hoặc nói nhiều
Cũng giống như các nhóm cơ khác, dây thanh quản cũng cần được khởi động nhẹ nhàng trước khi làm việc cường độ cao. Thiếu bước này khiến giọng bị “vỡ” bất ngờ, dễ dẫn đến đau rát hoặc mệt mỏi giọng.
👉 Giải pháp:
-
Khởi động bằng cách ngân nga, rung môi, đọc các câu nhẹ nhàng
-
Giữ cho giọng nói luôn ở tông vừa phải và không gồng quá sức
Bí quyết chăm sóc và bảo vệ giọng nói lâu dài
Để giữ giọng luôn khỏe, sáng và truyền cảm, bạn cần:
-
✅ Uống nhiều nước, giữ ẩm không khí
-
✅ Ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, đặc biệt là vitamin A, E và C
-
✅ Tập luyện giọng nói đúng cách, có thể tham gia lớp học thanh nhạc hoặc luyện giọng
-
✅ Ngủ đủ giấc, tránh thức khuya và căng thẳng
-
✅ Điều trị dứt điểm các bệnh về tai mũi họng
=>Kết luận : Dù bạn là ai – giáo viên, ca sĩ, nhân viên văn phòng hay đơn giản là người muốn có một giọng nói khỏe và hấp dẫn – việc hiểu và tránh xa những hành động gây hại cho giọng nói là cực kỳ quan trọng.
Hãy bắt đầu từ những thay đổi nhỏ nhất trong thói quen hàng ngày để bảo vệ giọng nói – một phần quan trọng trong hình ảnh và sức khỏe cá nhân của bạn.
____________


